حق ماموریت در قانون کار در شرایط خاصی قابل پرداخت است که مبلغ آن نباید کمتر از مزد ثابت فرد شاغل باشد. در این رابطه مواردی مانند جدول محاسبه حق ماموریت، محاسبه آنلاین حق ماموریت، حق ماموریت خارج از کشور، تفاوت حق ماموریت و فوق العاده ماموریت و فرمول محاسبه حق ماموریت کارکنان دولت نیز مطرح می شوند.
برخی از نیروها در شرکت ها به منظور انجام خدمت به مکان های دیگری خارج از شرکت فرستاده می شوند. این مکان ها ممکن است در همان شهر، شهرهای دیگر و یا حتی خارج از کشور باشند. بخش مهمی از فیش کارمندی به حق ماموریت تعلق دارد و نحوه محاسبه آن با محاسبه حقوق روزانه فرد شاغل متفاوت می باشد.
روش محاسبه ماموریت ها نیز به صورت روزانه و ساعتی نیز با هم فرق دارد. می توان گفت که برای حق ماموریت فرمول خاصی وجود ندارد. به این دلیل که مبلغ دقیقی برای آن در نظر گرفته نشده است. در شرکت ها این کار از طریق نرم افزار حسابداری مانند نرم افزار سپیدار استفاده می شود. ما در ادامه در خصوص حق ماموریت بیشتر صحبت خواهیم کرد.
کارهایی که مربوط به شرکت هستند؛ اما در بیرون از آن باید انجام شوند به عنوان ماموریت کاری به کارمندان محول می شوند. به همین دلیل ماموریت یک سفر کاری محسوب می شود. از این رو باید به فرد بابت انجام کارهای شرکت در خارج از محدوده کاری حق ماموریت پرداخت می شود.
برخی از شرکت ها ممکن است نیروهای خود را به دلایل مختلف به ماموریت بفرستند. مواردی مانند احداث شعبه جدید، آموزش نیروها، بازدید و سرکشی و آموزش از شعبات مرکزی از دلایل مختلف فرستادن نیرو به ماموریت هستند.
این کار در قانون دارای شرایط و ویژگی هایی است. به عنوان مثال در صورتی که ماموریت به منظور انجام کار تا 50 کیلومتر از شرکت دورتر باشد، به آن حق ماموریت تعلق می گیرد یا اینکه وی حداقل یک شب را در محل مورد نظر بماند. اگر فاصله کمتر باشد و فرد در محل یک شب نماند، حق ماموریت به وی تعلق نمی گیرد.
در ماده 46 قانون کار فرد شاغلی که بر اساس قرارداد برای انجام کار به خارج از محل خدمت اعزام شود، مشمول دریافت فوق العاده ماموریت می شود. مبلغ آن نیز نباید از مزد روزانه و ثابت وی کمتر باشد و در این حالت کارفرما باید نسبت به تامین هزینه رفت و برگشت وی نیز اقدام کند.
حق ماموریت در قانون کار دارای انواع مختلفی است. این مورد در قانون به صورت صریح و واضح مشخص شده است و باید بر اساس آن عمل شود. مواردی مانند مدت زمان ماموریت، محل اعزام فرد و فاصله آن تا شرکت می توانند موجب شوند که حق ماموریت به سه دسته اصلی تقسیم شود. به این سه دسته در ادامه اشاره خواهیم کرد.
حق ماموریت روزانه یکی از انواع حق ماموریت به شمار می آید که در آن فرد شاغل که می تواند کارگر یا کارمند باشد به مکانی اعزام می شود که باید حداقل 50 کیلومتر دورتر از محل شرکت باشد. همچنین در صورتی که وی در آن محل اقامت داشته باشد به مدت یک شب نیز حق ماموریت روزانه به وی تعلق می گیرد. در این صورت باید حق فوق العاده ماموریت به وی تعلق بگیرد. همانطور که گفته شد باید هزینه های ایاب و ذهاب نیز بر عهده کارفرما باشد.
حق ماموریت در قانون کار ممکن است به صورت ساعتی تعلق بگیرد. در این حالت فرد شاغل باید به منظور انجام کارها در خارج از محوطه شرکت ساعاتی از روز را در شرکت نباشد. به دلیل کم بودن فاصله در این نوع ماموریت، حق ماموریت قابل پرداخت نیست. تنها اگر این نوع ماموریت در ساعات غیر کاری باشد، باید به فرد اضافه کار پرداخت شود. در این خصوص نیز باید کارفرما هزینه رفت و برگشت وی را نیز پرداخت کند.
از پرهزینه ترین انواع ماموریت می توان به ماموریت های خارج از کشور اشاره کرد. هزینه هایی مانند هزینه هتل، بلیط هواپیما و … باید توسط کارفرما پرداخت گردند. در این خصوص در قانون کار اشاره ای نشده است. به همین دلیل بهتر است قبل از انجام ماموریت این موارد با کارفرما مطرح شوند و در این خصوص با وی توافق حاصل شود. حق ماموریت در قانون کار در این خصوص چندان کامل نیست و باید با کارفرما در این حالت صحبت شود.
بر اساس ماده 46 قانون کار حق ماموریت در قانون کار از دستمزد ثابت کارگر یا کارمند نباید کمتر باشد. علاوه بر این باید هزینه های رفت و آمد نیز توسط کارفرما پرداخت شوند. همانطور که در ابتدا نیز ذکر شد بدین منظور فرمول مشخصی وجود ندارد! در نتیجه نمی توان بر اساس یک فرمول خاص نسبت به محاسبه حق ماموریت کارکنان دولت اقدام کرد.
اگر بخواهیم یک فرمول برای محاسبه حق ماموریت کارکنان دولت در نظر بگیریم، می توانیم بگوییم که حقوق و مزایای روزانه ماموریت برابر با یک بیستم تا یک پنجاهم مبلغ اعتبار مصوب می تواند پرداخت شود. در صورت عدم اقامت نیرو در محل به مدت یک شب، فقط 50 درصد از این میزان باید پرداخت شود.
باید گفت که هر شرکتی به صورت توافقی می تواند در زمان عقد قرارداد با کارکنان نسبت به محاسبه حق ماموریت اقدام کند؛ اما به طور کلی باید گفت که میزان حق ماموریت باید از ضرب روزهای ماموریت در میزان حقوق ثابت به دست آید که این مبلغ نیز باید بر 30 روز کاری تقسیم شود. در هر سال حداقل میزان حق ماموریت بر طبق حقوق روزانه معین می شود که به آن نیز در قانون اداره کار نیز اشاره شده است.
همانطور که ذکر شد باید هزینه ایاب و ذهاب به عهده کارفرما باشد و فرد نباید در این خصوص هزینه ای پرداخت کند. کارفرما می تواند یک خودرو در اختیار شخص قرار دهد یا ایکنه هزینه رفت و آمد را به وی پرداخت کند. هزینه های رفت و آمد در زمان حساب کردن حق ماموریت محاسبه می شوند. در این بخش به فرمول محاسبه حق ماموریت در قانون کار اشاره خواهیم کرد:
فرمول حق ماموریت: مزد ثابت روزانه × تعداد روزهای ماموریت کارگر یا کارمند
یکی از دغدغه های کارمندان و مدیران، محاسبه درست و دقیقه حق ماموریت در قانون کار است. کارمندان نیز از سوی دیگر این دغدغه را دارند که حق خود را از ماموریتی که رفته اند، دریافت کنند. محاسبه دقیق این مورد موجب عدم هدر رفت بودجه شرکت می شود که این موضوع مد نظر کارفرما می باشد. در هر سازمان ممکن است یک آیین نامه توافقی با کارمندان برای محاسبه حق ماموریت در نظر گرفته شود.
امروزه نرم افزارهای بسیار زیادی برای محاسبه حقوق و دستمزد کاربرد دارند. مثلا نرم افزار سپیدار با بسته شرکتی می تواند در این خصوص انتخاب مناسبی باشد. استفاده از نرم افزارهای حسابداری موجب شده است که محاسبه مواردی مانند حق ماموریت با دقت و سرعت بیشتری انجام شود و امکان خطا در محاسبه را به حداقل برساند. این موضوع موجب می شود که علاوه بر عدم هدر رفت منابع مالی شرکت، کارگر یا کارمند نیز حق واقعی خود را دریافت کند.
همانطور که گفته شد در خصوص حق ماموریت در قانون کار در ماده 46 قانون صحبت شده است. در صورتی که فرد شاغل در حدود 50 کیلومتر از محل اصلی شرکت دور شوند و یک شب در محل اقامت کنند، به آنها حق ماموریت تعلق می گیرد. هر کدام از شروط ذکر شده می توانند منجر به دریافت حق ماموریت شوند. به همین دلیل حتی اگر مکان ماموریت 40 کیلومتر دورتر باشد؛ اما فرد در آن محل اقامت داشته باشد، به وی حق ماموریت تعلق می گیرد.
با توجه به موارد ذکر شده باید از نرم افزار حسابداری برای محاسبه حق ماموریت استفاده شود. در این صورت است که مواردی که در قانون کار به آنها اشاره شده است، درست و اصولی محاسبه می شوند. از این رو بیشتر شرکت ها برای محاسبه آن حتما از نرم افزارها استفاده می کنند تا درصد خطا در این خصوص کمتر شود.
حق ماموریت در قانون کار باید توسط کارفرما محاسبه شود و به فرد شاغل پرداخت شود. در این خصوص در بند 6 ماده 91 قانون مالیات های مستقیم، حق ماموریت از پرداخت مالیات معاف می باشد. بدین منظور ذکر شده است که هزینه سفر و فوق العاده مسافرتی که به شغل مرتبط باشد، معاف از مالیات می باشد.
کلام آخر
در این مقاله در خصوص حق ماموریت در قانون کار صحبت شد. در خصوص پرداخت دستمزد آن نیز باید بر طبق قانون عمل شود. اگر فاصله محل ماموریت کم باشد، باید فرد در محل اقامت داشته باشد تا به وی حق ماموریت پرداخت شود. در غیر این صورت امکان پرداخت حق ماموریت وجود ندارد. در این راستا باید بر اساس حقوق و دستمزد روزانه ثابت، مبلغ آن مشخص شود.