مرخصی استعلاجی چیست حقوق و مزایا در مرخصی استعلاجی، در طول مسیر حرفه‌ای هر فرد، ممکن است با شرایطی روبرو شود که نیازمند مرخصی استعلاجی شود. این مرحله مهمی در حیات فرد است که اجازه می‌دهد تا به بهبود و بازگشت به حالت عادی خود توجه کند. اما چگونه این مرخصی را بگیرید و چه حقوق و مزایایی در این روند برای شما وجود دارد؟ در این راهنما، به شما کمک خواهیم کرد تا به بهترین شکل ممکن از مرخصی استعلاجی خود بهره ببرید.
در ادامه، اطلاعات جامعی درباره مزایا، حقوق و نکات کلیدی مرتبط با مرخصی استعلاجی را بررسی خواهیم کرد. از جمله مواردی که در این راهنما پوشش داده می‌شود، می‌توان به انواع مرخصی در قانون – نحوه محاسبه مرخصی در قانون کار اشاره کرد.
مرخصی استعلاجی چیست؟ حقوق و مزایا در مرخصی استعلاجی
مرخصی استعلاجی، یکی از اقسام مرخصی‌های معین است که به کارکنان اجازه می‌دهد تا به دلیل بیماری یا ناتوانی، به مدت معینی از محل کار خود مرخص شوند. این نوع مرخصی با هدف اجازه دادن به کارمندان برای درمان و بهبودی حالشان ایجاد شده است.
حقوق و مزایا در مرخصی استعلاجی در ایران:
در ایران، کارفرمایان موظف به تامین مزایای مرخصی استعلاجی کارمندان خود هستند. در ادامه، به برخی از حقوق و مزایای کلیدی که در طول مرخصی استعلاجی در ایران به کارمندان تعلق می‌گیرد، اشاره خواهیم کرد:
- حقوق و دستمزد:
کارمندان حق دارند که در طول مرخصی استعلاجی حقوق و دستمزد خود را دریافت کنند. این به معنی ادامه دریافت حقوق ماهیانه و سایر مزایا مانند پاداش‌ها و پورسانت‌هاست.
- مدت زمان مرخصی:
مدت زمان مرخصی استعلاجی بستگی به تشخیص پزشک دارد. در این مدت، کارمند اجازه دارد به درمان و بهبودی حال خود بپردازد.
- تامین اجتماعی:
در طول مرخصی استعلاجی، کارمندان حق دارند که از تأمین اجتماعی استفاده کنند و از مزایا و خدمات پزشکی استفاده نمایند.
- پرداخت بیمه‌ی درمان:
هزینه‌های درمان و داروها در طول مرخصی استعلاجی توسط بیمه درمان تامین می‌شود.
- حفظ محل کار:
کارفرمایان موظف به حفظ محل کار کارمندان در طول مرخصی استعلاجی هستند و نباید به دلیل مرخصی استعلاجی از آنان استفاده نادرست شود.
شرایط استفاده از مرخصی استعلاجی
شرایط استفاده از مرخصی استعلاجی به شرح زیر است:
- سابقه کار:
کارگر یا کارمند برای استفاده از مرخصی استعلاجی باید دارای سابقه کار در کارگاه یا شرکت محل اشتغال خود باشد.
- گواهی پزشکی:
کارگر یا کارمند برای استفاده از مرخصی استعلاجی باید گواهی پزشکی معتبر از پزشک معالج خود داشته باشد. این گواهی نشان دهنده بیماری یا حادثه است که موجب عدم توانایی کارگر یا کارمند در انجام کار می‌شود.
- عدم توانایی در انجام کار:
بیماری یا حادثه باید به گونه‌ای باشد که موجب عدم توانایی کارگر یا کارمند در انجام کار شود. به عبارت دیگر، باید بیماری یا حادثه بر وضعیت فعلی و توانمندی کاری افراد تأثیر بگذارد.
مدت مرخصی استعلاجی
مدت مرخصی استعلاجی به شرح زیر است:
- در صورتی که مدت مرخصی استعلاجی از ۷ روز کمتر باشد یا در طول سال فقط ۱۵ روز باشد، گواهی پزشک معالج کافی است.
- در صورتی که مدت مرخصی استعلاجی بیش از ۱۵ روز در سال و کمتر از ۶۰ روز باشد، باید به تایید پزشک معتمد سازمان تأمین اجتماعی برسد.
- در صورتی که مدت مرخصی استعلاجی بیش از ۶۰ روز در سال باشد، باید به تایید شورای پزشکی سازمان تأمین اجتماعی برسد.
مدارک لازم برای دریافت دستمزد مرخصی استعلاجی
برای دریافت دستمزد مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی، بیمه‌شده باید مدارک زیر را به اداره تامین اجتماعی ارائه دهد:
- گواهی پزشکی معتبر از پزشک معالج
گواهی پزشکی باید توسط پزشک معالج صادر شود و حاوی اطلاعات زیر باشد:
- نام و نام خانوادگی بیمار
- شماره بیمه تامین اجتماعی بیمار
- مدت مرخصی استعلاجی
- نوع بیماری یا حادثه
- دفترچه بیمه تامین اجتماعی
- دفترچه بیمه تامین اجتماعی باید به نام بیمه‌شده باشد و دارای اعتبار باشد.
- فرم درخواست پرداخت حق استعلاجی (فرم شماره 7 تامین اجتماعی)
این فرم توسط بیمه‌شده تکمیل می‌شود و باید حاوی اطلاعات زیر باشد:
- نام و نام خانوادگی بیمه‌شده
- شماره بیمه تامین اجتماعی بیمه‌شده
- مدت مرخصی استعلاجی
- نوع بیماری یا حادثه
- تاریخ شروع و پایان مرخصی استعلاجی
بیمه‌شده باید پس از پایان یافتن مرخصی استعلاجی، با مدارک پزشکی و دفترچه بیمه خود به اداره تامین اجتماعی مراجعه کند. بیمه‌شده باید فرم درخواست پرداخت حق استعلاجی را تکمیل و به همراه مدارک پزشکی به اداره تامین اجتماعی ارائه کند. اداره تامین اجتماعی پس از بررسی مدارک، حق استعلاجی را به حساب بیمه‌شده واریز می‌کند.
پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی
میزان پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله شرایط بیمه‌ای فرد، تعداد افراد تحت تکفل وی، و نوع مرخصی استعلاجی.
بر اساس ماده ۶۲ قانون تأمین اجتماعی، حقوق و مزایای افراد در زمان مرخصی استعلاجی به شرح زیر محاسبه می‌شود:
- در حالت اول، برای تمام نیروهایی که تحت پوشش بیمه بوده و افرادی (همسر، فرزندان، پدر و مادر) تحت تکفل آن‌ها قرار دارند، سه چهارم آخرین مزد یا حقوق روزانه آن‌ها پرداخت می‌شود.
- در حالت دوم، برای نیروهایی که هیچ کسی تحت تکفل آن‌ها قرار ندارد، در صورتی که از خدمات درمانی سازمان استفاده نکرده باشند، دو سوم آخرین مزد یا حقوق روزانه آن‌ها پرداخت می‌شود. در صورتی که این گروه از خدمات سازمان استفاده کنند و در صورت بستری‌شدن، تنها نصف آخرین مزد یا حقوق روزانه به آن‌ها پرداخت خواهد شد.
تعداد مرتب‌های ممکن برای استفاده از مرخصی استعلاجی چقدر است؟
طبق قانون کار، هیچ محدودیتی برای تعداد دفعات استفاده از مرخصی استعلاجی وجود ندارد. کارگر یا کارمند می‌تواند تا زمانی که به دلیل بیماری یا حادثه قادر به انجام کار نباشد، از مرخصی استعلاجی استفاده کند.
با این حال، مدت مرخصی استعلاجی به نوع بیماری یا حادثه بستگی دارد. در صورتی که مدت مرخصی استعلاجی از ۷ روز کمتر باشد یا در طول سال فقط ۱۵ روز باشد، گواهی پزشک معالج کافی است. در صورتی که مدت مرخصی استعلاجی بیش از ۱۵ روز در سال و کمتر از ۶۰ روز باشد، باید به تایید پزشک معتمد سازمان تأمین اجتماعی برسد. در صورتی که مدت مرخصی استعلاجی بیش از ۶۰ روز در سال باشد، باید به تایید شورای پزشکی سازمان تأمین اجتماعی برسد.
در صورتی که مرخصی استعلاجی به دلیل بیماری ناشی از کار باشد، کارفرما موظف است ۱۰۰ درصد حقوق کارگر را در طول مدت مرخصی به وی پرداخت کند. در صورتی که مرخصی استعلاجی به دلیل بیماری غیر ناشی از کار باشد، سازمان تأمین اجتماعی ۷۵ درصد از حقوق کارگر را به عنوان حق استعلاجی پرداخت می‌کند.
سامانه ثبت مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی
سامانه ثبت مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی، سامانه‌ای است که به بیمه‌شدگان سازمان تامین اجتماعی امکان می‌دهد تا بدون مراجعه حضوری به شعب تامین اجتماعی، درخواست مرخصی استعلاجی خود را ثبت کنند. این سامانه در سال 1399 راه‌اندازی شد و از آن زمان تاکنون، به یکی از پرکاربردترین سامانه‌های سازمان تامین اجتماعی تبدیل شده است.
نحوه استفاده از سامانه ثبت مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی
در سامانه ثبت مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی با استفاده از نرم افزار سپیدار، می‌توانید به راحتی مرخصی‌های خود را ثبت کنید.
برای استفاده از این سامانه، بیمه‌شدگان باید به سایت سازمان تامین اجتماعی https://eservices.tamin.ir/ مراجعه کنند و با وارد کردن کد ملی و شماره تلفن همراه خود، وارد سامانه شوند. پس از ورود به سامانه، بیمه‌شدگان باید اطلاعات زیر را وارد کنند:
- نام و نام خانوادگی
- شماره بیمه تامین اجتماعی
- مدت مرخصی استعلاجی
- نوع بیماری یا حادثه
- تاریخ شروع و پایان مرخصی استعلاجی
پس از ثبت اطلاعات، بیمه‌شده باید مدارک پزشکی خود را به صورت آنلاین بارگذاری کند. مدارک پزشکی مورد نیاز عبارتند از:
- گواهی پزشکی
- در صورت بستری شدن، گواهی بستری
پس از بررسی مدارک پزشکی توسط سازمان تامین اجتماعی، نتیجه درخواست بیمه‌شده به صورت پیامک به وی اطلاع داده می‌شود.
مزایا استفاده از سامانه ثبت مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی
استفاده از این سامانه مزایای زیر را برای بیمه‌شدگان دارد:
- کاهش هزینه‌های رفت و آمد
- صرفه جویی در زمان
- امکان ثبت درخواست مرخصی استعلاجی در هر ساعت از شبانه روز
- امکان پیگیری وضعیت درخواست از طریق سامانه
کلام آخر
در نتیجه، درخواست مرخصی استعلاجی می‌تواند یک نقطه عطف مهم در حیات فرد باشد. از یک سو، این اجازه به شما می‌دهد تا به بهبود حالت خود متمرکز شوید و از سوی دیگر، حقوق و مزایایی برای شما در نظر گرفته شده است. از تضمین حقوق مالی تا اطمینان از حفظ محل کار، همه این موارد در این مرحله حائز اهمیتند. بهره‌بردن بهینه از این فرصت به شما اجازه می‌دهد تا با انرژی و سلامتی به محل کار بازگردید. بنابراین، از این امکانات بهره‌برداری کنید و به بهبود و بهتر شدن حالت خود تمرکز کنید.