همه چیز درباره مالیات بر خانه های خالی + مبلغ مالیات
مالیات بر خانه های خالی یکی از انواع مالیات است که دولت در سال های اخیر روی آن حساسیت بیشتری داشته است. مبلغ مالیات، آیین نامه، زمان اجرای قانون مالیات بر خانه های خالی، عوارض خانه های خالی و متن کامل قانون مالیات بر خانه های خالی از موضوعاتی هستند که در این رابطه مطرح می شوند.
امروزه یکی از روش های سرمایه گذاری که بین عموم مردم نیز رواج پیدا کرده است، خرید مسکن است؛ اما برخی از افراد با رویکرد افراطی اقدام به ساخت و ساز و یا خرید خانه می کنند که نتیجه ای جز افزایش قیمت مسکن ندارد. این خانه ها به عنوان سرمایه این افراد در نظر گرفته می شوند و در نتیجه خالی می مانند و مالکان آنها قصد ندارند آنها را اجاره دهند! زیرا از این طریق می خواهند به سود های کلان برسند. همین امر موجب شد تا دولت یک مالیات به نام مالیات بر خانه های خالی تعیین کند. این نوع مالیات مشابه مالیات بر عایدی سرمایه است که در مقاله ای جداگانه به آن اشاره شده است.
این نوع مالیات را نیز مانند سایز مالیات ها می توان از طریق نرم افزار حسابداری مانند نرم افزار سپیدار محاسبه کرد. مبلغ مالیات بستگی به عوامل مختلفی دارد که در این مقاله به آنها اشاره خواهیم کرد.
مالیات بر خانه های خالی چیست؟
رشد قیمت ملک در سال های اخیر یکی از مشکلاتی است که دولت با آن درگیر است. شاید تصور کنید که کمبود مسکن از دلایل رشد قیمت مسکن است؛ اما در واقع چنین نیست و افزایش تعداد خانه های خالی یکی از دلایل اصلی آن می باشد.
به همین دلیل دولت تصمیم بر این گرفت که مالیات بر خانه های خالی را تصویب کند. این کار در کاهش میزان خانه های خالی و بدون استفاده تاثیرگذار است و علاوه بر آن می تواند موجب کنترل و نظارت بر بازار مسکن شود. در این راستا برای شناسایی خانه های خالی و تعیین میزان مالیات باید به قوانین مربوط به آن مراجعه شود.
اداره دارایی مرجع رسیدگی به این مورد است و باید به آن مراجعه شود. با توجه به قانون میزان مالیاتی که برای خانه های خالی در نظر گرفته شده است، بسیار بیشتر از مالیات خانه های تحت اجاره می باشد؛ البته در مورد خانه های تحت اجاره نیز ممکن است افراطی عمل شود که در این حوزه نیز اقداماتی انجام می شود.
خانه های خالی مشمول مالیات در سال جدید
آیین نامه مالیات بر خانه های خالی دارای بندهای مشخصی است که هر ساله ممکن است دچار تغییراتی شود. این تغییرات از طریق بخشنامه اعلام می شوند و امکان دسترسی به آن برای عموم مردم وجود دارد. در سال جدید نیز باید مطابق با قوانین نامه آیین نامه مالیات عمل شود. سرمایه گذاری از طریق خرید خانه های خالی تاثیری در رشد اقتصادی کشور ندارد. باید گفت علاوه بر اینکه سودی ندارد، مشکلاتی مانند افزایش قیمت مسکن، رهن و اجاره را نیز در پی دارد. در این شرح خانه های خالی می پردازیم که مشمول مالیات در سال جدید می باشند.
- خانه های خالی در شهرهای با بیش از 100 هزار نفر جمعیت
- خانه های خالی که انحصار وراثت آنها تکمیل شده است.
- خانه های خالی که توسط مالک رهن یا اجاره داده نمی شوند با وجود اینکه متقاضی دارند!
- عدم وجود دلایل موجه برای خالی ماندن خانه های نوساز
چه کسانی مشمول پرداخت مالیات بر خانه های خالی هستند؟
همانطور که تا کنون نیز به آن اشاره شد مالیات بر خانه های خالی مشمول کسانی می شود دارای مسکن خالی و بدون استفاده هستند و برای خالی ماندن آن نیز دلیل موجهی ندارند. در نتیجه مشمول قانون مالیات بر خانه های خالی می شوند. واحد های تجاری، مسکونی و اداری که تنها مدت زمان کوتاهی را در طی سال خالی باشند، مشمول این نوع مالیات نیستند.
در صورتی که مشمول دریافت این نوع مالیات باشید حتما باید از طریق سازمان امور مالیاتی و سامانه های مربوط به آن سریع تر اقدام کنید. در صورت عدم اقدام برای پرداخت این نوع مالیات طبیعتا احتمال جریمه وجود دارد.
مدت زمان خالی بودن خانه در پرداخت مالیات چه تاثیری دارد؟
مالیات بر خانه های خالی یکی از انواع مالیات های مستقیم محسوب می شود. اینکه مدت زمان خالی بودن خانه باید چقدر باشد تا مشمول مالیات شود یکی از سوالاتی است که همواره مطرح می شود. باید گفت که بر اساس قانون مالیات های مستقیم یک واحد مسکونی در صورتی که 120 روز خالی باشد و فردی در آن ساکن نباشد، به عنوان خانه خالی شناسایی می شود. در نتیجه مالک این خانه باید نسبت به پرداخت مالیات خانه های خالی اقدام کند.
همانطور که گفته شد این قانون تنها برای خانه هایی صدق می کند که در شهرهای بزرگ با جمعیت بیش از صد هزار نفر باشند. البته این قانون در مورد خانه های نوساز تا حدودی متفاوت است. در این مورد یک واحد نوساز نباید بیشتر از 12 ماه خالی بماند. این مدت زمان از ابتدای صدور گواهی اتمام عملیات ساختمانی محاسبه می شود. اگر خانه نوساز در طرح انبوه سازی باشد نیز مدت زمان 18 ماه از صدور گواهی ساخت باید گذشته باشد.
ثبت ملک در سامانه ملی املاک و اسکان
ثبت و شناسایی توسط وزارت راه و شهرسازی انجام می شود. بدین منظور یک سایت با نام سامانه ملی املاک و اسکان تاسیس شده است. با توجه به ماده 54 قانون مالیات های مستقیم باید واحد های مسکونی در این سایت ثبت شوند تا قیمت روز منطقه و ارزش جاری آنها مشخص شود. با این کار مشخص می شود که هر شخصی چه تعداد خانه دارد و کدام از آنها مشمول مالیات خانه های خالی می شوند. مراحل ثبت ملک در سامانه ملی املاک و اسکان عبارتند از:
- ورود به سایت اینترنتی با آدرس mrud.ir
- ورود به صفحه اطلاعات هویتی با درج شماره تلفن
- تکمیل اطلاعات هویتی
- ارسال کد برای شماره تلفن همراه ارائه شده
- ورود به صفحه اطلاعات هویتی و درج آدرس در کادر مربوطه و ثبت آن
- انتخاب گزینه «مالک هستم» یا «شخص دیگری مالک است»
- درج اطلاعات مربوط به ملک مانند سند و شناسه یکتای سند
- ثبت اطلاعاتی مانند کد پستی، پلاک و …
- درج اطلاعات مربوط به شناسه قبوض و ثبت نهایی اطلاعات
حکم عدم ثبت خانه در سامانه املاک و اسکان و مبلغ آن
تمامی مالکان واحد های مسکونی باید به سامانه املاک و اسکان مراجعه کنند و اطلاعات واحد سکونتی خود را ثبت کنند. اگر یک ملک در این سامانه ثبت نشود به منزله این است که خانه خالی است! به همین دلیل مشمول پرداخت مالیات می شود و به دلیل عدم ثبت در سامانه مذکور جریمه نیز به آن تعلق می گیرد.
برای هر منطقه یک اجاره بها مشخص می شود که هر چقدر باشد در سال های اول تا سوم عدم ثبت ملک، با ضرایب 6، 12 و 18 برابر نسبت به ارزش اجاره محاسبه می شود. این میزان جریمه برای خالی ماندن ملک و همچنین عدم ثبت آن در سامانه املاک می باشد.
روش شناسایی خانه های خالی توسط دولت
همانطور که ذکر شد دولت نسبت به اخذ مالیات خانه های خالی از املاک سرمایه داران اقدام می کند. حال این سوال پیش می آید که روش شناسایی این املاک به چه شکل است؟ باید گفت که این کار طبیعتا چندان آسان نیست؛ زیرا که بسیاری از صاحبان این نوع املاک به دنبال راه فرار از مالیات خانه های خالی هستند! در حال حاضر با پیشرفت تکنولوژی و ایجاد سایت املاک و اسکان، شناسایی این واحدها بسیار ساده تر از گذشته شده است.
باید گفت که شناسایی خانه های خالی از این طریق نیز چندان راحت نیست و دارای نواقصی است. به همین دلیل امید است که در آینده در این راه پیشرفت هایی ایجاد شود.
مبلغ مالیات بر خانه های خالی چقدر است؟
با توجه به متراژ خانه خالی و نرخ تعرفه وزارت امور اقتصادی، مبلغی که باید به عنوان مالیات اخذ شود، مشخص می شود. این مبلغ برای واحد های تجاری طبیعتا بیشتر از خانه های مسکونی می باشد؛ زیرا که متراژ این خانه ها اکثرا بیشتر از خانه های مسکونی می باشد. همچنین درآمدی که از طریق این خانه ها به چرخه اقتصادی وارد می شود، بیشتر است.
کلام آخر
مالیات بر خانه های خالی یکی از بحث های داغی است که چند سال اخیر بسیار به آن پرداخته شده است. افزایش بی رویه قیمت مسکن یکی از نتایج سرمایه گذاری در خرید و ساخت خانه های نوسازی است که خالی مانده اند. به همین علت دولت بر این شد که برای این نوع سرمایه گذاری مالیات تعیین کند. این مالیات در شهرهایی با جمعیت بالاتر از 100 هزار نفر از مالک اخذ می شود.
باید به این نکته توجه شود که امکان راه فرار از مالیات خانه های خالی نیز وجود دارد که بر این اساس یک سامانه خود اظهاری برای ثبت اطلاعات واحد های مسکونی با نام سامانه املاک و اسکان ایجاد شده است. عموم مردم برای عدم پرداخت مالیات باید در این سامانه ملک خود را ثبت کنند. سرمایه گذاران نیز باید این روند را طی کنند و به دلیل داشتن این واحد ها طبیعتا مشمول پرداخت مالیات می شوند.
