مالیات بر ارزش افزوده چیست؟
مالیات بر ارزش افزوده در لیست مالیات های غیرمستقیم قرار گرفته و بخش مهمی از منبع درآمد دولت محسوب می شود. پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به عهده مصرف کننده نهایی است و مصرف کننده، 15 روز بعد از پایان هر فصل باید مالیات را پرداخت نماید. محاسبه مالیات بر ارزش افزوده از سوالات پرتکرار است که در این مقاله به طور کامل به آن پرداخته شده است. همچنین برای درک بهتر این موضوع، می توان به شرکت حساب بین مراجعه کرده و از خدمات مشاوره مالی و مالیاتی بهره مند شد. شرکت حساب بین پشتیبان و راهنمای بسیار مناسبی در زمینه ی مالیاتی برای شما خواهد بود.
محاسبه مالیات بر ارزش افزوده به زبانی ساده
محاسبه مالیات بر ارزش افزوده چندان کار سختی نیست. برای محاسبه نیاز به مالیات پرداخت شده توسط مودی و همینطور مالیات گرفته شده از خریدار می باشد. در نهایت با یک تفریق ساده مالیات ارزش افزوده مشخص می شود.
برای درک بهتر مالیات بر ارزش افزوده باید اطلاعات بیشتری در مورد آن داشته باشیم. ارزش افزوده به ارزشی گفته می شود که در پروسه تولید یک محصول به مواد اولیه اضافه می شود. نکته ای که از اهمیت بالایی برخوردار است این است که ارزش افزوده فقط مربوط به کالا نیست یعنی به فرآیند تولید مرتبط است. وقتی کالا از مرحله تولید عبور می کند، ارزش کالا بیشتر می شود.
مالیات بر ارزش افزوه به مالیاتی گفته می شود که در طی پروسه تولید و خدمات، از محل تولید تا فروش کالا، مرحله به مرحله انجام می شود.
روش محاسبه مالیات بر ارزش افزوده
دو روش اصلی برای محاسبه مالیات بر ارزش افزوده وجود دارد.
روش تفریقی مستقیم: این روش به این شکل انجام می شود که در هر مرحله از زنجیره خرید و فروش کالا، مسئولیت پرداخت مالیات بر ارزش افزوده، بخش خودش را برعهده می گیرد. |
روش تفریقی غیر مستقیم: روش صورت حسابی یا روش تفریقی غیر مستقیم، به این صورت است که هر شرکت باید در زمان خرید یک کالا، ضمن پرداخت بهای اولیه، مالیات را هم پرداخت نماید. این رویکرد در زمان فروش کالا هم وجود دارد یعنی در زمان فروش کالا، علاوه بر اینکه بهای کالا را دریافت می کند باید مالیات ارزش افزوده را هم از خریدار دریافت نماید. سپس ما به التفاوت مالیات پرداخت شده، به عنوان مالیات ارزش افزوده باید به سازمان مالیاتی ارائه شود. اگر مقدار مالیات پرداختی بیش از مقداری باشد که باید پرداخت شود، شخص می تواند مقدار اضافی را به دوره بعد موکول نماید. البته شرایط استرداد مبلغ اضافه از سازمان امور مالیاتی هم وجود دارد. |
مهلت تسلیم و ارسال اظهارنامه ارزش افزوده
مالکان مشاغل و کسب و کارها پایان هر فصل یعنی انتهای هر سه ماه به مدت 15 روز مهلت دارند که به سامانه مالیات بر ارزش افزوده مراجعه داشته باشند. مالکان باید اظهارنامه ارزش افزوده را، به طور دقیق و اصولی تکمیل نمایند. سپس از این بخش، پرداخت مالیات بر ارزش افزوده، طبق فیش مالیاتی صادر شده، صورت می گیرد.
سازمان امور مالیاتی کشور برای ارسال اظهارنامه، مهلتی را در نظر می گیرند. اگر مودیان طبق زمان اعلام شده، اقدام به ارسال اظهارنامه نکنند، برای آنها جریمه در نظر گرفته می شود. دقت کنین که این جریمه ها قابل بخشش نیست. فرض می کنیم شرکت مورد نظر هیچ فعالیت مالی ندارد اما باز هم نیاز به تسلیم اظهارنامه مالیاتی به سازمان امور مالیاتی می باشد، در غیر این صورت برای شرکت جریمه در نظر گرفته می شود. نداشتن فعالیت مالی دلیل بر عدم ارسال اظهارنامه نیست. این موضوع باید مورد بررسی قرار گیرد زیرا مشکلاتی را به وجود می آورد.
جریمه مالیات بر ارزش افزوده شامل چه مواردی می شود؟
اولین مورد در خصوص جریمه مالیات بر ارزش افزوده مربوط به عدم رعایت زمان ارسال اظهارنامه است. اما یک سری موارد دیگر هم وجود دارد که در نهایت باعث بروز جریمه های سنگین می شود.. مثلاً ثبت نادرست ارزش ریالی کالا یا خدمات که دارای کد اقتصادی هستند از مواردی می باشد که قانون به طور جدی با آن برخورد می کند. اگر اطلاعات صورت حساب قانونی به واسطه فروشنده کالا یا خدمات به طور دقیق تکمیل نشود، باز هم امکان جریمه وجود دارد. برخی از مودیان هم هستند که بدهی یا تقسیط رو در مهلت تعیین شده، پرداخت نمی کنند. همین موضوع سبب می شود تا جریمه صورت گیرد.
مزایای مالیات بر ارزش افزوده
مجموعه ای از بخش های اقتصادی وجود دارد که به واسطه مالیات بر فروش، نمی توان آن بخش ها را گسترش داد. مالیات بر ارزش افزوده باعث می شود تا گسترش پایه مالیاتی صورت گیرد و به نوعی به گسترش کسب و کارها هم کمک می کند. گسترش پایه های مالیاتی ارتباط مستقیمی با افزایش درآمد مالیاتی دارند، در واقع وقتی گسترش پایه مالیاتی صورت گیرد درآمدهای مالیاتی هم بیشتر می شود و این موضوع به رشد کشور کمک زیادی می کند.
مزایای پرداخت به موقع
هزینه های مربوط به اخذ مالیات به طور کلی به واسطه مالیات بر ارزش افزوده کاهش پیدا می کند. البته جمع آوری هر نوع مالیاتی، هزینه های مربوط به خودش را دارد. اما بررسی ها نشان داده که جمع آوری مالیات بر ارزش افزوده به نسبت سایر مالیات ها، دردسر کمتری دارد. این روش باعث می شود تا مالیات مضاعف کاهش پیدا نماید. از سوی دیگه فرارهای مالیاتی هم کاهش پیدا می کند و در واقع شاهد کاهش وقفه زمانی در پرداخت هستیم. در واقع مالیات بر ارزش افزوده، یک روش ساده سازی محسوب می شود که کارایی خودش را به طور دقیق اعلام کرده و نتیجه خوبی را به همراه دارد.
مدارک لازم برای رسیدگی به مالیات بر ارزش افزوده
اداره کل مالیات بر ارزش افزوده نیاز به مدارکی دارد تا بتواند محاسبه دقیقی بر مالیات بر ارزش افزوده هر صنف داشته باشد.
اولین پارت از مدارک، مربوط به تراز آزمایشی است که در سطح کل، معین و تفصیلی برای دوره های بهار، تابستان، پاییز و زمستان باید در نظر گرفته شود. همچنین گردش حساب درآمدهای عملیاتی در سال جاری هم، قطعاً مورد نیاز است. همینطور نیاز است تا گردش حساب درآمدهای غیر مالیاتی هم برای هر فصل در سال مورد نظر ارائه شود.
همچنین تصویر اولین و آخرین فاکتور رسمی فروش، برای هر فصل در سال مورد نظر است و باید صورت وضعیت ارسالی ها برای شرکت های پیمانکاری هم ارسال شود.
سپس تصویر صورتحساب های خرید که در نهایت منجر به اعتبار مالیاتی می شود، باید ارائه داده شود. همچنین تصویر همه اوراق سبز گمرکی و مدارکی که مربوط به اعتبار مالیاتی می باشد باید تسلیم سازمان شود. تصویر اسناد فروش دارایی ها و جدول فروش دارایی های ثابت و ارزش دفتری هم از موارد مهم محسوب می شود که باید ارائه داده شود. در نهایت گردش حساب سود و زیان، گردش موجودی مواد و کالا، تصویر گزارش حسابرسی مالی و تصویر برگ تشخیص عملکرد سال هم باید به همراه تکمیل فرم های مربوطه تسلیم سازمان شود.
قوانین جدید و قدیم برای مالیات بر ارزش افزوده
قوانین جدید و قدیمی که برای مالیات بر ارزش افزوده کالاها در نظر گرفته شده با یکدیگر فرق می کند. در قانون قدیمی، 6 درصد برای مالیات و 3 درصد عوارض در نظر گرفته می شد و در قانون جدید، شرایط محاسبه جداگانه برای مالیات بر ارزش افزوده دیده نمی شود، به طوریکه 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده به صورت یکجا محاسبه می شود. البته نرخ درصد مالیات بر ارزش افزوده برای سیگار 12 و برای سوخت هواپیما 20 اعلام شده است. همچنین برخی از کالاها از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند.
نکته مهمی که در محاسبه مالیات بر ارزش افزوده باید رعایت شود این است که در وهله اول باید سعی شود تا دیرکردی در پرداخت صورت نگیرد. یعنی تکمیل فرم اظهارنامه اهمیت زیادی را به همراه دارد.
مورد بعدی این است که نیاز به افراد متخصص برای بررسی و محاسبه مالیات بر ارزش افزوده می باشد تا اشتباهات به حداقل برسد. هر اشتباهی در این زمینه، می تواند خسارت های زیادی را به افراد وارد نماید.
به طور کلی قوانین جدید و قدیم برای مالیات بر ارزش افزوده کمک می کند تا پرداخت هزینه ها آسان تر شود و مدیریت بهتری روی وضعیت تورم صورت گیرد. همچنین مهم است که مالیات غیر مستقیم و مستقیم از یکدیگر متمایز باشد و شرایط هر کدام هم مشخص باشد.
پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به صورت سه ماهه، مانع از مشکلات بزرگتر می شود و باعث می شود تا همه جوانب به شکل کاملاً دقیق بررسی شود.
کلام آخر
در این مقاله در مورد مالیات ارزش بر افزوده صحبت کرده ایم. مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی است که در چند سال اخیر، توسط دولت وضع شده است و از مدیران و کارفرماهای کسب و کارهای مختلف، از مراحل تولید تا توزیع اخذ می شود.
مالیات بر ارزش افزوده به سه دسته ی تولید، درآمدی، مصرفی تقسیم می شود و مشمولان باید پرداخت مالیات را به موقع انجام دهند تا مشمول جرائم نشوند.
پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به طور معمول، هر سه ماه انجام می شود و ایننوع پرداخت بهتر از سالانه است زیرا سبب می شود در انتهای سال مبلغ زیادی برای پرداخت وجود داشته باشد که قادر به پرداخت آن نباشید اما پرداخت به صورت سه ماهه یا ماهانه سبب می شود تا در انتهای سال، دیگر نیاز به پرداخت نداشته باشید.