صورت سود و زیان چیست؟

صورت سود و زیان چیست؟ روش محاسبه ترازنامه و صورت سود و زیان یک شرکت به چه شکل است؟ صورت سود و زیان شرکت های بازرگانی و تولیدی چیست؟ اینها سوالاتی هستند که ممکن است در مورد این موضوع پرسیده شوند. درآمد و هزینه های شرکت با عنوان سود و زیان مطرح می شوند و می توان سود و زیان یک شرکت را با استفاده از صورت های مالی حسابداری محاسبه کرد. انواع صورت های مالی حسابداری هر کدام برای ارائه گزارش مختص به خود کاربرد دارند.

چگونگی و نتیجه عملکرد مالی یک شرکت باید در قالب صورت های مالی ارائه شود تا همه چیز شفاف باشد. این عملکرد باید یک بازه زمانی خاص را در بر بگیرد و در واقع نشان دهد که به صورت خلاصه یک کسب و کار از طریق فعالیت های خود چقدر درآمد و هزینه داشته است. این بازه زمانی ممکن است یک فصل یا یک سال مالی را نشان دهد. در ادامه بیشتر با مفهوم صورت سود و زیان آشنا خواهیم شد.

صورت سود و زیان چیست و چه کاربردی دارد؟

برای اینکه بدانیم صورت سود و زیان چیست باید با تعریف دقیق تری از آن آشنا شویم. صورت سود و زیان (Income Statement) در انتهای یک دوره مالی می تواند نشان دهنده میزان درآمد و هزینه باشد. فعالیت هایی که منجر به تهیه این صورت مالی می شوند ممکن است عملیاتی یا غیر عملیاتی باشند. طبیعتا با آشنایی با تعریف صورت و زیان می توانیم متوجه شویم که چه کاربردی دارد.

در یک صورتحساب سود و زیان باید مشخص شود که آیا درآمد ها تحقق یافته اند یا نه! در صورتی که درآمد تحقق نیافته باشد در صورت مالی سود و زیان نیز جایی ندارد. هنگامی که وجه نقد در شرکت دریافت می شود، درآمد ها نیز قابل شناسایی هستند.

در مقابل درآمد، صورتحساب هزینه ها قرار دارد که آن هم زمانی در صورت مالی سود و زیان باید شناسایی شود که پرداخت شده باشد. در این صورت فرقی ندارد که شامل هزینه های گذشته باشد یا آینده. آشنایی با اینکه صورت سود و زیان چیست و چه کاربردی دارد، می تواند درک بهتری از این اصطلاح حسابداری به شما بدهد.

صورت حساب در مورد سهام های پرداخت شده به سهام دار عادی، کاربردی ندارد و هزینه و درآمد ناشی از صدور سهام نیز به عنوان یک درآمد در صورت سود و زیان شرکت شناسایی نخواهد شد. البته باید به این نکته توجه کنید که در صورتی که بین موسسه و مالکانش مبادلاتی وجود داشته باشد باید این مبادلات به صورت جداگانه در یک گزارش، به سهام داران نمایش داده شود.

مراحل تهیه گزارش سود و زیان

به منظور ارائه گزارش از صورت سود و زیان باید دو مرحله طی شود. این گزارش شامل میزان درآمد ها و هزینه های شرکت می باشد. ما در ابتدای مقاله به اینکه صورت سود و زیان چیست، پرداختیم و در ادامه به مراحل تهیه گزارش سود و زیان اشاره خواهیم کرد.

1- ارائه صورت سود و زیان با روش یک مرحله ای

در روش یک مرحله ای برای ارائه و تهیه صورت سود و زیان شرکت باید در ابتدا تمامی درآمد ها ذکر شوند؛ سپس نیز باید تمامی هزینه ها در زیر آن شرح داده شوند. مرحله آخر نیز باید هزینه نهایی با تفریق این دو به دست آید. البته این میزان از سود و زیان قبل از کسر مالیات است.

2- ارائه صورت سود و زیان با روش چند مرحله ای

یکی دیگر از روش های تهیه و ارائه سود و زیان، استفاده از روش چند مرحله ای می باشد. بدین منظور باید ابتدا درآمد های عملیاتی مشخص شوند و در بخش زیرین آن نیز هزینه های عملیاتی ذکر شوند. با تفریق این دو مانند روش یک مرحله ای، سود و زیان مشخص می شود.

این مورد تنها مرحله اول محسوب می شود و در مراحل بعدی باید میزان درآمد و هزینه های غیر عملیاتی نیز مشخص شوند و به همین روش محاسبه گردند. این میزان سود و زیان نیز قبل از محاسبه مالیات است. علاوه بر درک اینکه مفهوم صورت سود و زیان چیست، با مراحل آن نیز آشنا شدیم. حال بهتر است با فرمول این نوع صورت مالی حسابداری نیز آشنا شویم.

فرمول محاسبه سود و زیان چیست؟

تا این بخش متوجه شدیم که صورت سود و زیان چیست و چه مراحلی دارد. حال می خواهیم در مورد محاسبات و فرمول آن مطالبی را شرح دهیم. به منظور محاسبه صورت سود و زیان، در ابتدا باید درآمد ها مشخص شوند. طبق مراحل سود و زیان، باید هزینه ها از درآمد ها کسر شوند. بدین منظور یک فرمول برای این کار در نظر گرفته شده است که عبارت است از:

(میزان هزینه ‌های دوره مالی – میزان درآمد دوره مالی = سود دوره مالی)

(میزان درآمدهای دوره مالی – میزان هزینه دوره مالی = زیان دوره مالی)

در این حالت اگر درآمد نسبت به هزینه بیشتر باشد، مشخص می شود که شرکت سودآور بوده است. به همین دلیل حسابداران باید با یادگیری و آموزش حسابداری بتوانند با فرمول، میزان سود و زیان شرکت را محاسبه کنند. در فرمول دوم مشخص می شود که اگر هزینه ها بیشتر از درآمد ها باشند، طبیعتا شرکت دچار زیان شده است. با استفاده از نرم افزارهای حسابداری مانند نرم افزار سپیدار می توانند برخی از محاسبات حسابداری را انجام داد.

انواع سود در حسابداری

به کلیه فعالیت هایی که می توانند موجب ایجاد تغییر در سرمایه، دارایی و یا حتی بدهی های شرکت شوند، عملکرد مالی آن شرکت گفته می شود. در این صورت باید بدانیم که انواع سود در حسابداری به چه شکل محاسبه می شوند. در راستای اینکه بدانیم صورت سود و زیان چیست، باید با انواع سود حسابداری نیز آشنا شویم.

1- سود ناخالص در حسابداری

ما در صورت های مالی حسابداری مانند صورت سود و زیان با اصطلاحاتی مانند سود ناخالص روبرو می شویم. در این صورت برای آشنایی با مفهوم آن باید فرمول آن را بدانیم. این میزان سود با توجه به فرمول، از تفریق میزان فروش کالا از هزینه های تمام شده آن کالا به دست خواهد آمد. بدین منظور یک معادله باید مورد استفاده قرار بگیرد که عبارت است از:

(محاسبه سود ناخالص = میزان هزینه تمام‌ شده کالا – میزان فروش کالا)

2- سود عملیاتی در حسابداری

یکی دیگر از انواع سود های مربوط به صورت سود و زیان، سود عملیاتی است. با این اصطلاح نیز باید در این حوزه آشنا باشیم. در واقع برای اینکه بدانیم صورت سود و زیان چیست، باید با مفاهیم حسابداری مرتبط با آن نیز آشنا باشیم. سود عملیاتی به سودی گفته می شود که قبل از کسر مالیات محاسبه می شود. از تفریق سود ناخالص از میزان هزینه های عمومی اداری مربوط به فروش و هزینه ناشی از استهلاک بنا و لوازم خانه می توان آن را محاسبه کرد.

(محاسبه سود عملیات= میزان هزینه استهلاک – میزان هزینه ‌های هزینه های اداری عمومی فروش – سود ناخالص)

3- سود خالص در حسابداری

یکی دیگر از سود های حسابداری که با صورت های سود و زیان در ارتباط است، سود خالص می باشد. به منظور محاسبه این نوع سود باید مجموع درآمد های غیر عملیاتی با هزینه های غیر عملیاتی از سود عملیاتی کسر شوند و مالیات نیز از این دو کم شود. در نتیجه سود خالص شرکت مشخص می شود. این مورد را می توان از طریق فرمول زیر محاسبه کرد.

(محاسبه سود خالص = مالیات – میزان درآمدهای غیر عملیاتی + میزان هزینه ‌های غیر عملیاتی – سود عملیاتی)

منظور از سود و زیان تلفیقی

در راستای اینکه صورت سود و زیان چیست، باید با مفاهیم دیگری در این حوزه نیز مانند سود و زیان تلفیقی، آشنا شویم. محاسبه همزمان اطلاعات مالی شرکت مادر و تمامی شرکت های زیر مجموعه با نام صورت مالی تلفیقی شناخته می شود. در واقع یک صورت سود و زیان در یک بازه زمانی خاص برای این شرکت ها تهیه می شود که با نام تلفیقی شناخته می شود.

کلام آخر

برای اینکه بدانید صورت سود و زیان چیست، باید با برخی از اصطلاحات حسابداری نیز آشنا باشید. به منظور محاسبه صورت های مالی حسابداری باید مراحل مختلفی طی شوند که در این مقاله به آنها اشاره شد. درآمد ها و هزینه های یک شرکت در صورتی که از هم مطابق فرمول کسر شوند، طبیعتا میزان سود و زیان شرکت مشخص می شود.