همه چیز درباره حق السعی در قانون کار + نحوه محاسبه
حق السعی در قانون کار به مجموع پرداختی ها گفته می شود که توسط کارفرما محاسبه و پرداخت می شوند. در رابطه با حق السعی و مزد کارگر یا کارمند مواردی نیز مانند حق السعی در سال جدید، حق السعی ایام بلاتکلیفی، نحوه محاسبه حق السعی ایام بلاتکلیفی، نمونه قرارداد حق السعی، تفاوت حق السعی و مزد، حق سرپرستی در قانون کار چیست و تعریف مزد در قانون کار نیز مطرح می شوند.
بسیاری از کارگران و کارمندان با مفاهیم حقوقی در رابطه با شغلشان چندان آشنا نیستند. اینکه حق السعی چیست و چه شرایطی برای دریافت آن باید فراهم باشد، یکی از سوالاتی است که ما در این مقاله قصد داریم به آن پاسخ دهیم. اگر بخواهیم به صورت ساده و خلاصه بیان کنیم حق السعی مزدی است که بر طبق قانون کار به افراد شاغل تعلق می گیرد.
یک حسابدار در شرکت باید حقوق و دستمزد را بتواند در قالب فیش حقوقی ثبت کند. با آموزش حسابداری مخصوص بازار کار می تواند موجب شود که حسابدار با اصطلاحاتی مانند حق السعی و روش محاسبه آن ها آشنا شود. در این خصوص نرم افزارهایی مانند نرم افزار سپیدار می توانند روند ثبت این موارد را سرعت بخشند.
حق السعی در قانون کار چیست؟
در قانون کار به مواردی مانند حق السعی اشاره شده است. حق السعی در قانون کار بر اساس ماده 34 شامل تمامی مواردی مانند مزد، حق اولاد، عائله مندی، حق مسکن، ایاب و ذهاب، اضافه کاری، سنوات، مزایا، پاداش و بن می شود. از این رو می توان تمامی پرداختی هایی که از طرف کارفرما به کارکنان خود می دهد را به عنوان حق السعی در نظر گرفت. موارد دیگری نیز مانند پاداش افزایش تولید نیز در این دسته بندی قرار دارند که در این صورت باید بر اساس قرارداد بین دو طرف (کارفرما و کارمند) پرداخت شوند.
برخی از افراد تصور می کنند که مزد یا حقوق همان حق السعی است که این مورد کاملا اشتباه می باشد. به همین دلیل ما قصد داریم در این مقاله به تفاوت حق السعی و مزد نیز اشاره کنیم؛ اما قبل از آن باید نحوه محاسبه حق السعی نیز اشاره کنیم.
نحوه محاسبه حق السعی به چه صورت است؟
در ادامه بحث حق السعی در قانون کار باید در خصوص نحوه محاسبه آن نیز مطالبی را بیان کنیم. بر اساس تعریف حق السعی باید گفت که کلیه پرداختی ها به کارکنان یک شرکت، بخشی از حق السعی محسوب می شوند. بدین جهت باید به صورت جداگانه مزایای نقدی و غیر نقدی محاسبه شوند. به عنوان مثال باید اضافه کاری، شب کاری، عیدی و سنوات و سایر موارد هر کدام به صورت جدا محاسبه شوند و هر کدام فرمول مخصوص به خود را دارند:
| مزد هر ساعت کار | مزد روزانه ÷ 7.33 |
| اضافه کاری قانون کار | میزان ساعات اضافه کار × 1.4 × مبلغ مزد ساعت |
| جمعه کاری قانون کار | میزان ساعات جمعه کاری × 0.4 × مبلغ مزد ساعتی |
| شب کاری قانون کار | میزان ساعات شب کاری × 0.35 × مبلغ مزد ساعتی |
| سنوات | حقوق ماهیانه × سابقه کار |
| عیدی و پاداش برای یکسال | برابر با دو ماه حقوق |
بعد از اینکه هر کدام از این موارد به صورت جداگانه محاسبه شدند، باید با یکدیگر جمع شوند. در انتها با جمع زدن این موارد، میزان حق السعی در قانون کار مشخص می شود. همانطور که می دانید حسابدار به صورت دستی این کار را انجام نمی دهد و این محاسبات از طریق نرم افزار حسابداری حقوق و دستمزد به راحتی انجام می شود. کسانی که استحقاق دریافت حق السعی را دارند، بر اساس همین فرمول آن را دریافت می کنند.
تفاوت حق السعی و مزد
بسیاری از افراد حق السعی در قانون کار را با مزد و حقوق اشتباه می گیرند! بر طبق قانون کار مبلغ پایه و مشخصی که برای انجام یک کار تعیین می شود و به صورت نقدی یا غیر نقدی به وی پرداخت می شود، مزد نام دارد. مزد می تواند به صورت ساعتی یا کارمزد قابل پرداخت می شود. در مزد ساعتی بر اساس ساعت کاری مزد پرداخت می شود؛ اما در کارمزد بر اساس انجام کار مشخص یا ساخت یک محصول، مزد در نظر گرفته‌می شود.
تفاوت حق السعی و مزد در این است که مزد و حقوق شامل پرداخت های دیگر نیست و تنها به ازای انجام کار دریافت می شود. می توان گفت که مزد درواقع بخشی از حق السعی می باشد! به همین دلیل دارای تعریف جداگانه ای هستند و نباید با هم اشتباه گرفته‌شوند.
چه مواردی شامل حق السعی هستند؟
همانطور که در ابتدا و در تعریف حق السعی در قانون کار ذکر شد، این اصطلاح به مواردی که در فیش حقوقی اغلب درج می شوند، گفته می شود. به همین دلیل ما در این بخش به این موارد اشاره‌خواهیم کرد:
- خوار و بار
- عائله مندی
- حق اولاد
- حق مسکن
- پاداش افزایش تولید
- هزینه مربوط به ایاب و ذهاب
- مزایای غیر نقدی
- سود سالانه مربوط به کسب و کار
می توان گفت که تمامی پرداختی هایی که بر اساس قانون کار پرداخت می شوند، در این لیست قرار دارند. البته باید به این موضوع اشاره شود که ممکن است پرداختی های دیگری نیز وجود داشته باشند که در این لیست قرار بگیرند و بخشی از حق السعی محسوب شوند. با توجه به اینکه امروزه از طریق نرم افزار این موارد محاسبه می شوند، روند حساب کردن حق السعی کار چندان دشواری نیست.
محاسبه حق السعی با نرم افزار حسابداری
همانطور که ذکر شد امروزه با استفاده از نرم افزارهای حسابداری روند محاسبه حقوق و دستمزد و مواردی که به آن مربوط می شود، بسیار ساده شده‌است. به همین دلیل می تواند حق السعی در قانون کار را نیز با استفاده از نرم افزارهایی مانند نرم افزار سپیدار محاسبه کرد. با توجه به اینکه تعداد کارکنان یک شرکت زیاد هستند، استفاده از نرم افزار می تواند روند محاسبه حقوق و دستمزد آنها را سریع تر کند. باید بدانیم که نرم افزار حسابداری مناسب کسب و کار ما کدام است و بر همین اساس امور مربوط به حسابداری را انجام دهیم.
کلام آخر
ما در این مقاله در خصوص حق السعی در قانون کار مطالبی را بیان کردیم. بر اساس تعریفی که از این اصطلاح بیان شده است، کلیه پرداختی های قانونی از طرف کارفرما به کارگر یا کارمند، می توانند در دسته بندی حق السعی قرار بگیرند. به منظور حساب کردن حق السعی باید به صورت جداگانه تمام پرداختی ها با استفاده از فرمول مشخص محاسبه شوند و در انتها با هم جمع شوند.
