انواع حسابرسی مستقل چگونه است؟
انواع حسابرسی مستقل چگونه است؟ یکی از حساس ترین و بحرانی ترین مشاغل در صنعت حسابداری و مالی، حسابرسی مستقل است. حسابرسی مستقل به عنوان یک فرایند بررسی و ارزیابی مستقل، صحت و صداقت اظهارنامه های مالی یک سازمان یا شرکت را تضمین می کند. در واقع، حسابرسی مستقل می تواند ستون اساسی و ضروری اقتصاد سالم یک کشور باشد. بدون حسابرسی مستقل، سیستم مالی کشور قابل اعتماد و پایدار نخواهد بود و در برابر شوک های اقتصادی و مالی آسیب پذیر خواهد بود. به همین دلیل، حسابرسی مستقل به عنوان یکی از مهم ترین عواملی که برای تأمین سلامت اقتصادی یک کشور لازم است، تلقی می شود.
در این مقاله، به بررسی هر یک از انواع حسابرسی مستقل، مسئولیت ها، ویژگی ها و مهارت ها خواهیم پرداخت و با مطالعه این مقاله، شما با نحوه انجام حسابرسی مستقل و انواع آن آشنا خواهید شد.
معرفی حسابرسی مستقل
حسابرس مستقل یک حرفه ای است که مسئولیت بررسی صحت و دقت گزارش های مالی یک شرکت، سازمان یا سازمان های دیگر را بر عهده دارد. حسابرس مستقل به صورت مستقل و بدون تعارض منافع از عملکرد مالی یک نهاد یا شرکت نظارت می کند تا صحت، دقت و کیفیت گزارشات مالی آن را تأیید کند. این حرفه‌ایان برای این کار از مدارک و مستندات مالی استفاده می کنند و پس از بررسی صحت و دقت آنها، گزارشی را به مدیران و مالکان شرکت یا نهاد مربوطه تهیه می کنند. همچنین، حسابرس مستقل ممکن است به عنوان مشاور مالی نیز به شرکت ها و نهادهای دیگر خدمات ارائه دهد.
یکی از مواردی که در بهبود کیفیت گزارشات مالی شرکت ها کمک می کند، حسابداری مستقل است که با ارائه خدمات حسابرسی مستقل به شرکت ها، امکان بررسی صحت و دقت گزارشات مالی را برای سرمایه گذاران و عموم فراهم می کند. همچنین، سایت های آموزش حسابداری با ارائه آموزش های کاربر پسند و به روز، به دانشجویان در یادگیری مفاهیم و مباحث حسابداری کمک می کنند و به آنها این امکان را می دهند تا با توانایی های لازم در زمینه حسابداری، به کسب و کارهایشان کمک کنند و در آینده موفقیت های بیشتری را تجربه کنند.
حسابرس مستقل چه مسئولیت هایی دارد؟
حسابداری مستقل به عنوان یک خدمت حرفه ای، برای خدمات مالیاتی و حسابداری به شرکت ها و در بررسی صحت و دقت گزارشات مالی و صورت های مالی آن ها کمک می کند. این خدمت حرفه ای باعث افزایش اعتماد سرمایه گذاران و شرکای تجاری به شرکت می شود و باعث می شود که شرکت ها بتوانند به طور موثرتر و با اعتماد بیشتر به کسب و کار خود ادامه دهند.
حسابرس مستقل به عنوان فرد یا شرکتی مستقل و متخصص، مسئولیت های مهمی در فرایند حسابرسی مستقل دارد. برخی از مسئولیت های حسابرس مستقل عبارتند از:
- بررسی و ارزیابی صحت و صداقت اظهارنامه های مالی: حسابرس مستقل مسئول بررسی و ارزیابی صحت و صداقت اظهارنامه های مالی یک شرکت یا سازمان است. این شامل بررسی صورتهای مالی، پرونده های مالی و سایر اطلاعات مالی مرتبط با شرکت است.
- تأیید استفاده از استانداردهای حسابداری معتبر: حسابرس مستقل باید از صحت استفاده از استانداردهای حسابداری معتبر و قابل قبول در صورتهای مالی مطمئن شود.
- شناسایی نقض‌های قانونی و قوانین مالی: حسابرس مستقل مسئول شناسایی نقض های قانونی و قوانین مالی است که ممکن است در صورتهای مالی شرکت وجود داشته باشد و باید این موارد را به مدیران و مسئولان شرکت اعلام کند.
- ارائه گزارش حسابرسی: حسابرس مستقل باید پس از بررسی صورتهای مالی، گزارشی را برای مدیران و سایر کاربران صورتهای مالی شرکت تهیه کند. این گزارش شامل نظر حسابرس درباره صحت و صداقت اظهار نامه‌های مالی است.
- ارائه پیشنهادات به منظور بهبود سیستم حسابداری و مالی: حسابرس مستقل می تواند پس از بررسی صورتهای مالی و شناسایی نقاط ضعف و مشکلات موجود، پیشنهاداتی برای بهبود سیستم حسابداری و مالی شرکت ارائه دهد.
- حفظ محرمانگی: حسابرس مستقل مسئول حفظ محرمانگی اطلاعاتی است که در فرایند حسابرسی به دست می آید و باید این اطلاعات را با حفظ حقوق شرکت و در راستای قوانین و مقررات مربوطه، محرمانه نگه دارد.
انواع حسابرسی مستقل چگونه است؟
با توجه به ماهیت و نوع فعالیت هایی که حسابرس مستقل انجام می دهد، می‌توان انواع مختلف حسابرسی مستقل را دسته‌بندی کرد. چند نوع از حسابرسی مستقل به شرح زیر است:
- حسابرسی عملیاتی: در این نوع حسابرسی، حسابرس مستقل برای ارزیابی سیستم‌های کنترل داخلی شرکت و تأیید صحت و دقت عملیات مالی شرکت، به صورت مستقیم وارد فرآیندهای عملیاتی شرکت می شود. این نوع حسابرسی بیشتر در شرکت‌هایی که فعالیت‌های مالی آنها پیچیده است، انجام می شود.
- حسابرسی رعایت: در این نوع حسابرسی، حسابرس مستقل ارزیابی می‌کند که آیا شرکت مورد بررسی، قوانین و مقررات مالی و مالیاتی را رعایت می کند یا خیر. این نوع حسابرسی بیشتر در شرکت های عمومی و بخش دولتی انجام می‌شود.
- حسابرسی صورتهای مالی: این نوع حسابرسی، شامل بررسی و تأیید صحت و دقت گزارشات مالی شرکت است. در این نوع حسابرسی، حسابرس مستقل به بررسی گزارش مالی می پردازد و مطمئن می شود که اطلاعات درج شده در گزارشات مالی صحیح و دقیق است. این نوع حسابرسی بیشتر در شرکت های بزرگ و عمومی انجام می شود.
انواع حسابرس مستقل از نظر دلیل ارجاع کار حسابرسی به حسابرس مستقل عبارتند از:
- حسابرسی الزامی:
در حسابرسی الزامی، واحدهای اقتصادی به اجبار و بر اساس قوانین و مقررات مربوط، الزام به انتخاب و دعوت از یک حسابرسی جهت انجام حسابرسی سالانه خود هستند. تمام شرکت‌های سهامی عام در ایران مانند شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، از حسابرسی الزامی برخوردارند. - حسابرسی اختیاری:
در حسابرسی اختیاری، واحدهای اقتصادی در صورتی که خود شرکت‌ها تمایل داشته باشند، حسابرسی می‌شوند. شرکت‌های تضامنی و سایر شرکت‌های خارج از حوزه بورس اوراق بهادار که به عنوان شرکت‌های حسابرسی اختیاری محسوب می‌شوند، می‌توانند با توجه به خواست خود و یا جهت دسترسی به یک هدف عمل، حسابرسی را مانند شرکت‌های الزام به حسابرسی انجام دهند. - حسابرسی اجباری:
در حسابرسی اجباری، واحدهای اقتصادی به اجبار و بر اساس قوانین و مقررات مربوط، انتخاب و دعوت از یک حسابرسی جهت انجام حسابرسی خود هستند، اما در این حالت، حسابرسی در زمان‌های مختلفی از سال و با توجه به نیازهای واحد اقتصادی، صورت می‌گیرد.
ویژگی های حسابرسی مستقل
حسابرسی مستقل، به معنای انجام حسابرسی توسط یک حسابرس مستقل و معتبر می‌باشد. ویژگی‌های حسابرسی مستقل عبارتند از:
- مستقل بودن:
حسابرس مستقل باید به صورت مستقل و بدون هیچگونه تعارض منافعی، کار خود را انجام دهد. او نباید با شرکت یا واحد اقتصادی هیچگونه رابطه‌ای داشته باشد که می‌تواند منافع خود را با کار حسابرسی تداخل دهد. - شفافیت:
حسابرس مستقل باید به صورت شفاف و با رعایت قوانین و مقررات، کار خود را انجام دهد. او باید در انجام کار حسابرسی، از مدارک و مستندات معتبر و قابل اطمینان استفاده کند و به شفافیت در گزارش‌دهی بپردازد. - حرفه‌ای بودن:
حسابرس مستقل باید در انجام کار خود، به صورت حرفه‌ای و با استفاده از دانش و تجربه‌ای که در زمینه حسابرسی دارد، عمل کند. او باید به صورت دقیق و دقت‌به‌جزئی، اسناد و مدارک مرتبط با حسابرسی را بررسی کند و نتایج حسابرسی خود را به صورت دقیق و صحیح در گزارش حسابرسی خود ذکر کند. - معتبر بودن:
حسابرس مستقل باید از معتبرترین منابع و مستندات در انجام کار خود استفاده کند و نتایج حسابرسی خود را به صورت معتبر و پایدار در گزارش حسابرسی خود ذکر کند. همچنین، او باید در تلاش باشد تا به نتیجه‌گیری صحیح و قابل قبولی درباره وضعیت مالی و عملکرد واحد اقتصادی برسد.
مهارت‌های مورد نیاز برای حسابرسی مستقل
حسابرسی مستقل یکی از شغل‌های پیچیده و حساس است که برای انجام آن، مهارت‌های مختلفی لازم است. برخی از مهارت‌های مورد نیاز برای حسابرسی مستقل عبارتند از:
- دانش تخصصی:
درک و شناخت صحیح از شئونات مالی، حسابداری و مالیاتی، قوانین و مقررات مربوط به حسابرسی و همچنین دانش تخصصی در زمینه‌های مرتبط با صنعت واحد اقتصادی مورد حسابرسی، از جمله دانش‌هایی هستند که برای حسابرسی مستقل لازم است. - تجربه حسابرسی:
تجربه کافی در زمینه حسابرسی و ارائه خدمات حسابرسی به واحدهای اقتصادی، به شما کمک می‌کند تا با مسائل پیچیده و چالش برانگیز حسابرسی آشنا شوید و بتوانید به صورت حرفه‌ای این کار را انجام دهید. - مهارت‌های کامپیوتری:
استفاده از نرم‌افزارهای مختلف حسابرسی، مانند نرم‌افزارهای مدیریت مستندات، نرم‌افزارهای حسابرسی و نرم‌افزارهای تحلیل داده‌ها، از جمله مهارت‌های کامپیوتری است که برای حسابرسی مستقل لازم است. - مهارت‌های ارتباطی:
مهارت‌های ارتباطی و تعاملی، به شما کمک می‌کند تا با کارفرمایان و کارکنان واحد اقتصادی مورد حسابرسی به صورت موثر و اثربخش ارتباط برقرار کنید. همچنین، مهارت‌های ارتباطی کمک می‌کند تا به صورت دقیق و صحیح، نتایج حسابرسی خود را در گزارش حسابرسی به کارفرمایان خود ارائه کنید. - مهارت‌های تحلیلی:
مهارت‌های تحلیلی، به شما کمک می‌کند تا به صورت دقیق و صحیح، مدارک و مستندات مرتبط با حسابرسی را بررسی کنید و نتایج حسابرسی خود را بر اساس این تجزیه و تحلیل‌ها، در گزارش حسابرسی ارائه کنید.
تفاوت حسابرسی الزامی و اختیاری و تأثیر آن در شرکت
حسابرسی مستقل به دو نوع الزامی و اختیاری تقسیم می‌شود. حسابرسی الزامی به معنی بررسی گزارشات مالی و صورتهای مالی یک شرکت توسط حسابرس مستقل است که به دلیل قوانین و مقررات مالی و مالیاتی، اجباری است. برای مثال، شرکت‌های عمومی در بسیاری از کشورها می‌بایست گزارشات مالی خود را تحت نظر یک حسابرس مستقل بررسی کنند. همچنین، قوانین مالیاتی و مالی در بسیاری از کشورها حسابرسی الزامی در برابر شرکت‌هایی که در آنها معاملات خاصی انجام می‌دهند، می‌کنند.
از سوی دیگر، حسابرسی اختیاری به معنی بررسی صورتهای مالی یک شرکت توسط حسابرس مستقل در صورتی است که شرکت یا سازمان مورد نظر، به صورت داوطلبانه برای حسابرسی اقدام کند. برای مثال، برخی شرکت‌ها از خدمات حسابرسی داوطلبانه استفاده می‌کنند تا از صحت و دقت گزارشات مالی خود اطمینان حاصل کنند، یا در صورتی که بخواهند به سرمایه‌گذاران خود اعتماد عمومی بیشتری داشته باشند. همچنین، برخی شرکت‌ها ممکن است برای بررسی وضعیت مالی خود، به صورت داوطلبانه از خدمات حسابرس استفاده کنند.
تأثیر حسابرسی الزامی و اختیاری در شرکت‌ها متفاوت است. حسابرسی الزامی به دلیل اجباری بودن، می‌تواند هزینه‌های زیادی برای شرکت به دنبال داشته باشد. اما این نوع حسابرسی به شرکت‌ها کمک می‌کند که به سرمایه‌گذاران خود اعتماد بیشتری داشته باشند و در نهایت باعث افزایش اعتبار شرکت و افزایش سهامداران می‌شود.
از سوی دیگر، حسابرسی اختیاری به شرکت‌ها کمک می‌کند که به صورت داوطلبانه، از صحت و دقت گزارشات مالی خود اطمینان حاصل کنند. این نوع حسابرسی ممکن است هزینه‌های بیشتری نسبت به حسابرسی الزامی داشته باشد، اما در عوض به شرکت‌ها در افزایش اعتماد عمومی و بهبود روابطمالی کمک می‌کند. همچنین، حسابرسی اختیاری می‌تواند به شرکت‌ها کمک کند تا درک بهتری از وضعیت مالی خود داشته باشند و در نتیجه، بتوانند بهبودهای لازم را اعمال کنند تا بهره‌وری و کارایی شرکت را افزایش دهند.
در کل، حسابرسی الزامی و اختیاری هر دو دارای تأثیرات مثبت و منفی برای شرکت‌ها هستند. با این حال، بهتر است که شرکت‌ها در ابتدا با دقت نیازهای خود را بررسی کرده و سپس تصمیم بگیرند که به چه نوع حسابرسی نیاز دارند تا به بهترین نتیجه برسند.
کلام آخر
در تمامی انواع حسابرسی، ویژگی های حسابرسی مستقل شامل مستقل بودن، شفافیت، حرفه‌ای بودن و معتبر بودن می باشد. همچنین، برای انجام حسابرسی مستقل، مهارت‌های مختلفی مانند دانش تخصصی، تجربه حسابرسی، مهارت‌های کامپیوتری، مهارت‌های ارتباطی و مهارت‌های تحلیلی نیز لازم است.
بنابراین، انتخاب حسابرس مستقل مناسب برای شرکت‌ها، بسیار مهم است و لازم است که نیازهای خود را با دقت بررسی و سپس با توجه به مزایا و معایب هر نوع حسابرسی، تصمیم گیری کنند. البته هر چند که حسابرسی الزامی ممکن است هزینه‌های بیشتری داشته باشد، اما به دلیل اجباری بودن آن، توصیه می شود که شرکت‌ها به آن توجه کافی را داشته باشند.
