اظهارنامه مالیاتی چیست؟
اظهارنامه مالیاتی سندی است که افراد و شرکت‌ها برای اعلام درآمد و دارایی های خود به اداره امور مالیاتی ارائه می کنند. این اظهارنامه مبنای محاسبه مالیات افراد و شرکت ها قرار می گیرد. مالیات یکی از مهم ترین منابع درآمدی دولت ها است که برای تأمین هزینه های عمومی و رفاهی جامعه مورد استفاده قرار می گیرد. در ایران، مالیات به دو نوع مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می شود. مالیات مستقیم شامل مالیات بر درآمد، دارایی و ارثیه است که از اشخاص حقیقی و حقوقی اخذ می شود. مالیات غیرمستقیم نیز شامل مالیات بر ارزش افزوده است که از مصرف کننده نهایی دریافت می شود. در این مقاله قصد داریم شما را با مفهوم این اظهار نامه، نحوه ثبت نام آن، افراد مشمول ارائه اظهارنامه و انواع اظهارنامه مالیاتی آشنا کنیم.
اظهارنامه مالیاتی و نحوه ثبت نام آن
اظهارنامه مالیاتی برای گزارش درآمد کل و منابع مختلف درآمد مانند حقوق و دستمزد، سود و زیان از سرمایه‌گذاری ها، فعالیت های تجاری و غیره استفاده می شود. همچنین، هزینه ها و مخارج مرتبط با درآمد نیز در این گزارش قید می شوند. ثبت نام اظهارنامه در ایران به صورت الکترونیکی انجام می شود. برای ثبت نام، باید به سایت اداره امور مالیاتی مراجعه کرده و مراحل زیر را طی کنید:
- ثبت نام در سایت اداره امور مالیاتی
- دریافت نام کاربری و رمز عبور
- ورود به سامانه
- انتخاب نوع اظهارنامه
- تکمیل اطلاعات اظهارنامه
- ارسال اظهارنامه
اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مالیات بر درآمد، موظفند در موعد مقرر، اظهارنامه خود را به سازمان امور مالیاتی کشور تسلیم کنند. نحوه ثبت نام اظهارنامه مالیاتی 1402به صورت زیر است:
مراحل ثبت نام اظهارنامه
-
ورود به سامانه
ابتدا به یکی از سامانه‌های زیر مراجعه کنید:
- www.intamedia.ir
- tax.gov.ir
پس از ورود به سامانه، گزینه ثبت نام اظهارنامه 1402را انتخاب کنید.
-
انتخاب نوع مؤدی
در این مرحله، نوع مؤدی خود را (شخص حقیقی یا حقوقی) انتخاب کنید.
-
ثبت نام جدید
کد ملی و عبارت امنیتی را در کادرهای مربوطه وارد کنید. سپس بر روی ثبت نام جدید کلیک کنید.
-
پیش ثبت نام جدید
کدپستی و شماره همراه خود را وارد کنید. سپس بر روی پیش ثبت نام جدید کلیک نمایید.
-
ورود به سامانه
کد ملی و رمز عبوری که در مرحله پیش ثبت نام دریافت کرده‌اید را وارد کنید.
-
ثبت اظهارنامه جدید
در این مرحله، اطلاعات هویتی، محل فعالیت، فروش، سود و زیان خود را وارد کنید.
-
ثبت نهایی
پس از وارد کردن اطلاعات، بر روی ثبت نهایی کلیک کنید. کد رهگیری اظهارنامه شما نمایش داده می شود.
نکته: در آخرین اعلامیه، قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده، سازمان امور مالیاتی اعلام کرده است که مؤدیان مالیاتی برای ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده دیگر نیازی به مراجعه به سامانه evat.com ندارند. به جای آن، آنها باید به درگاه ملی سازمان امور مالیاتی به آدرس my.tax.gov.ir مراجعه کنند. این تغییر جدید به منظور تسهیل فرایند ارسال اظهارنامه برای مؤدیان مالیاتی اتخاذ شده است.
چه اشخاصی موظف به ارائه اظهارنامه هستند؟
تمام اشخاص حقیقی که در ایران مشغول به فعالیت هستند و معاف از مالیات نیستند، موظف به ارائه اظهارنامه هستند. این اشخاص شامل موارد زیر می‌شوند:
- تجار و کسبه
- صاحبان کارخانجات و تولیدی‌ها
- واحدهای کارگاهی
- فروشگاه‌ها
- سایر افرادی که به نوعی کارفرمای خودشان هستند
اشخاصی که کارت بازرگانی دارند، نیز مشمول ارائه اظهارنامه هستند.
اشخاص مشمول ارائه اظهارنامه، به سه گروه تقسیم می‌شوند:
- گروه اول: اشخاصی که در سال گذشته ارزش فروش کالا و خدمات آنها بیش از 30 میلیارد ریال بوده است.
- گروه دوم: اشخاصی که در سال گذشته ارزش فروش کالا و خدمات آنها بین 10 تا 30 میلیارد ریال بوده است.
- گروه سوم: اشخاصی که در دو گروه قبلی قرار نمی‌گیرند.
اشخاصی که در یکی از این گروه‌ها قرار می‌گیرند، تا سه سال امکان تغییر گروه را ندارند.
انواع اظهارنامه مالیاتی
اظهارنامه مالیاتی یک سند قانونی است که توسط مودیان مالیاتی برای گزارش درآمد و هزینه‌های خود به سازمان امور مالیاتی کشور تنظیم می‌شود. انواع اظهارنامه بر اساس نوع فعالیت اقتصادی، گروه شغلی و وضعیت مالیاتی مودیان تعیین می‌شود.
مدارک مورد نیاز برای تکمیل اظهارنامه
قبل از بررسی انواع اظهارنامه، بهتر است با مدارکی آشنا شویم که برای پر کردن و آپلود اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی به آنها نیاز خواهیم داشت:
- مدارک هویتی و مدارک ثبتی شرکت یا موسسه
- مدارک مربوط به درآمد و هزینه
- مدارک مربوط به مالیات‌های پرداخت شده
در ادامه به بررسی انواع اظهارنامه می‌پردازیم:
- اظهارنامه عملکرد
اظهارنامه عملکرد، اظهارنامه‌ای است که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی برای گزارش درآمد و هزینه‌های خود در یک سال مالی تنظیم می‌شود.
- اظهارنامه ارزش افزوده
اظهارنامه ارزش افزوده، اظهارنامه‌ای است که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مالیات بر ارزش افزوده برای گزارش فروش، خرید و مالیات‌های پرداختی خود در یک دوره مالیاتی تنظیم می‌شود.
- اظهارنامه مشاغل خودرویی
اظهارنامه مالیاتی مشاغل خودرویی، اظهارنامه‌ای است که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی که در زمینه خرید و فروش خودرو فعالیت می‌کنند برای گزارش درآمد و هزینه‌های خود در یک سال مالی تنظیم می‌شود.
- اظهارنامه مقطوع
اظهارنامه مقطوع، اظهارنامه‌ای است که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی که درآمد آنها از طریق فعالیت‌های شغلی، کشاورزی، کارگاهی، تجاری و … کمتر از سقف تعیین شده باشد، تنظیم می‌شود.
مهلت ثبت نام اظهارنامه مالیاتی
نکته مهمی که در مورد ثبت‌نام و اصلاح اظهارنامه باید در نظر گرفته شود، این است که مودیان مالیاتی که طبق قانون، موظف به ارسال اظهارنامه مالیاتی به اداره مالیات خود هستند، باید در مهلت قانونی تعیین‌شده، برای این کار اقدام کنند. در صورت بروز اشکال در تکمیل و ثبت‌نام، مودیان تا 30 روز می‌توانند برای ویرایش اظهارنامه‌های خود اقدام کنند. مهلت ثبت‌نام اظهارنامه در سال 1402 برای اشخاص حقیقی، 15 تیر ماه و برای اشخاص حقوقی، 31 تیر ماه است. البته، اگر سال مالی اشخاص حقوقی با سال مالی اداره مالیات متفاوت باشد، آخرین مهلت ثبت‌نام اظهارنامه اشخاص حقوقی، 4 ماه بعد از پایان سال مالی آنها خواهد بود.
کلام آخر
در نتیجه، اهمیت داشتن اطلاعات دقیق برای پر کردن فرم های اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی بسیار مهم است. اشتباهات در این فرم ها می تواند باعث ابهامات و مشکلات محاسبات مالیاتی شود. بنابراین، توصیه شده است که برای پر کردن اظهارنامه ها به شرکت حسابداری متخصص مانند حساب بین مراجعه کرده تا از وجود خطاها جلوگیری شود. در صورتی که هنوز سوالی دارید، می توانید آن را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید. همچنین، استفاده از نرم افزار سپیدار برای ثبت دقیق رویداد های مالی، داد و ستد و درآمد شما توصیه می شود.
