استانداردهای گزارشگری مالی بین المللی یا IFRS چیست؟
استانداردهای گزارشگری مالی بین المللی یا IFRS چیست؟ در دنیای اقتصادی پیچیده و پویا امروزی، شرکت‌ها و سازمان‌ها با چالش‌ها و مسائل مالی گوناگون روبرو می‌شوند. گزارشگری مالی به عنوان یکی از ابزارهای اصلی در فرآیند ارتباط شرکت‌ها با سهامداران، سرمایه‌گذاران، بانک‌ها، دولت‌ها و دیگر نهادهای مالی مطرح است. برای اطمینان از شفافیت و قابلیت مقایسه گزارش‌های مالی بین شرکت‌ها در سطح جهان، استفاده از یک سیستم استاندارد گزارشگری مالی مشترک امری بسیار ضروری است. در این مقاله به بررسی موضوع استانداردهای گزارشگری مالی بین المللی یا IFRS چیست؟ میپردازیم.
استانداردهای گزارشگری مالی بین المللی یا IFRS چیست؟
IFRS به مخفف “International Financial Reporting Standards” است که به فارسی به عنوان “استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی” ترجمه می‌شود. IFRS مجموعه‌ای از استانداردها و دستورالعمل‌های حسابداری است که توسط بنیاد حسابداری بین‌المللی (IASB) تنظیم و منتشر می‌شود.
هدف اصلی IFRS، ایجاد یک سیستم یکنواخت و قابل مقایسه در گزارشگری مالی شرکت‌ها در سطح جهان است. این استانداردها به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا اطلاعات مالی خود را با استفاده از یک مبنای مشترک و قابل مقایسه در تمام کشورها تهیه و ارائه دهند. این امر به سرمایه‌گذاران، بانک‌ها، نهادهای مالی، دولت‌ها و دیگر کاربران اطلاعات مالی کمک می‌کند تا تصمیم‌گیری‌های خود را با اطمینان بیشتری انجام دهند.
استانداردهای IFRS در بیش از 100 کشور در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد. در ایران، استانداردهای IFRS برای شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار و فرابورس اجباری است.
در ایران، علاوه بر استفاده از استانداردهای حسابداری بین‌المللی (IFRS)، از استانداردهای حسابداری ملی نیز استفاده می‌شود که توسط کمیته تدوین استانداردهای حسابداری سازمان حسابرسی کل کشور تعیین و اجرا می‌شوند. با مراجعه به صفحه چرا باید استانداردهای حسابداری را یاد بگیریم؟ می‌توانید به صورت دقیق‌تر با اطلاعات این زمینه آشنا شوید.
اهداف اصلی IFRS چیست؟
اهداف اصلی IFRS عبارتند از:
- ایجاد یک زبان حسابداری واحد در سراسر جهان. این امر باعث می شود که صورت های مالی شرکت ها در سراسر جهان قابل فهم تر و قابل مقایسه تر باشند.
- افزایش شفافیت و قابلیت اطمینان اطلاعات مالی. این امر به سرمایه گذاران، اعتبار دهندگان و سایر کاربران صورت های مالی کمک می کند تا تصمیمات آگاهانه تری بگیرند.
- تسهیل سرمایه گذاری و تأمین مالی بین المللی. این امر با افزایش شفافیت و قابل مقایسه بودن اطلاعات مالی، شرکت ها را برای سرمایه گذاری و تأمین مالی از سایر کشورها جذاب تر می کند.
مزایای استفاده از استانداردهای IFRS
برخی از مزایای خاص استفاده از استانداردهای IFRS آورده شده است:
- تسهیل تصمیم گیری سرمایه گذاری. استانداردهای IFRS به سرمایه گذاران کمک می کند تا اطلاعات دقیق تر و قابل اعتمادتری در مورد وضعیت مالی و عملکرد شرکت ها داشته باشند. این امر باعث می شود که سرمایه گذاران بتوانند تصمیمات آگاهانه تری در مورد سرمایه گذاری خود بگیرند.
- کاهش هزینه های گزارشگری مالی. IFRS مجموعه ای از قوانین و مقررات یکپارچه و شفاف را ارائه می دهند. این امر می تواند به شرکت ها در کاهش هزینه های گزارشگری مالی خود کمک کند.
- افزایش اعتماد به بازارهای مالی. این استانداردها به افزایش اعتماد به بازارهای مالی کمک می کند. این امر با افزایش شفافیت و قابلیت اطمینان اطلاعات مالی، سرمایه گذاران را برای سرمایه گذاری در بازارهای مالی تشویق می کند.
کاربرد استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی چیست؟
کاربردهای اصلی استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی به شرح زیر می‌باشند:
- ایجاد توافق و یکنواختی: IFRS با ایجاد یک سیستم استانداردی مشترک، اطلاعات مالی شرکت‌ها را در سطح جهان قابل مقایسه می‌کند. این کاربرد باعث افزایش توافق و قابلیت مقایسه بین گزارش‌های مالی شرکت‌ها در مختلف کشورها می‌شود.
- تسهیل تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران: سرمایه‌گذاران می‌توانند با توجه به گزارش‌های مالی بر اساس IFRS تصمیم‌گیری کنند، زیرا اطلاعات مالی به صورت یکنواخت و قابل اعتماد ارائه می‌شود.
- افزایش شفافیت و اعتماد: استفاده از استانداردهای بین‌المللی موجب افزایش شفافیت در اطلاعات مالی می‌شود و اعتماد نهادهای مالی و صاحبان منافع را به شرکت‌ها افزایش می‌دهد.
- کاهش هزینه‌ها و توانایی جذب سرمایه: استفاده از یک سیستم استاندارد مشترک باعث کاهش هزینه‌های حسابرسی و گزارشگری می‌شود و در نتیجه توانایی جذب سرمایه بهبود می‌یابد.
- تسهیل معاملات بین‌المللی: در معاملات مالی بین‌المللی، استفاده از استانداردهای مشترک موجب افزایش روانیت و سهولت در تدوین قراردادها و تفسیر اطلاعات مالی می‌شود.
- تسهیل تحلیل مالی و بررسی اقتصادی: استفاده از IFRS در تحلیل مالی و بررسی اقتصادی به تحلیل‌گران کمک می‌کند تا اطلاعات مالی را به صورت دقیق‌تر و معتبرتر تحلیل کنند.
- انطباق با تغییرات اقتصادی: استانداردهای IFRS به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا بهتر به تغییرات اقتصادی و محیط کسب‌وکار پاسخ دهند و اصول مالی متناسب با شرایط فعلی را اعمال کنند.
از IFRS در چه کشورهایی استفاده می‌شود؟
استانداردهای گزارشگری مالی بین المللی (IFRS) در بیش از 100 کشور در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد. این کشورها شامل کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در سراسر جهان هستند.
برخی از کشورهای مهم که از IFRS استفاده می کنند عبارتند از:
- اتحادیه اروپا
- ایالات متحده
- کانادا
- ژاپن
- چین
- هند
- استرالیا
- نیوزیلند
- آفریقای جنوبی
- برزیل
- مکزیک
- آرژانتین
- عربستان سعودی
- امارات متحده عربی
استانداردهای IFRS همچنین در بسیاری از سازمان های بین المللی مانند سازمان ملل متحد، بانک جهانی و صندوق بین المللی پول استفاده می شود.
در ایران، استانداردهای IFRS برای شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار و فرابورس اجباری است. سایر شرکت ها نیز می توانند از IFRS استفاده کنند، اما این امر اجباری نیست. دولت ایران برنامه ای برای گسترش استفاده از IFRS به سایر شرکت ها دارد.
تفاوت بین استانداردهای حسابداری ایران و IFRS
استانداردهای حسابداری ایران و IFRS در بسیاری از موارد مشابه هستند، اما تفاوت‌های مهمی نیز بین آنها وجود دارد. برخی از تفاوت‌های کلیدی بین این دو استاندارد عبارتند از:
-
مبنای گزارشگری مالی:
استانداردهای حسابداری ایران بر مبنای نقدی است، در حالی که IFRS بر مبنای تعهدی است. این بدان معناست که در استانداردهای حسابداری ایران، درآمدها و هزینه‌ها در زمان وصول و پرداخت آنها شناسایی می‌شوند، در حالی که در IFRS، درآمدها و هزینه‌ها در زمان وقوع آنها شناسایی می‌شوند.
-
استهلاک:
استانداردهای حسابداری ایران از روش خط مستقیم برای محاسبه استهلاک استفاده می‌کنند، در حالی که IFRS از روش‌های مختلفی برای محاسبه استهلاک استفاده می‌کند که مناسب‌ترین روش برای دارایی خاص را انتخاب می‌کند.
-
محاسبه ذخایر:
استانداردها در ایران از روش‌های مختلفی برای محاسبه ذخایر استفاده می‌کنند، در حالی که IFRS از روش‌های استانداردی برای محاسبه ذخایر استفاده می‌کند.
-
رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه:
استانداردهای ایران فقط رویدادهایی را که اثرات مالی قابل ملاحظه‌ای دارند در صورت‌های مالی شناسایی می‌کنند، در حالی که IFRS رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه را حتی اگر اثرات مالی قابل ملاحظه‌ای نداشته باشند نیز در صورت‌های مالی شناسایی می‌کند.
-
ارزشیابی دارایی‌های نامشهود:
در ایران استانداردها ارزشگذاری دارایی‌های نامشهود را بر اساس روش هزینه تاریخی انجام می‌دهند، در حالی که IFRS ارزشگذاری دارایی‌های نامشهود را بر اساس روش هزینه تاریخی یا روش ارزش منصفانه انجام می‌دهد.
-
حسابداری پیمان‌های بلندمدت:
استانداردهای حسابداری ایران پیمان‌های بلندمدت را بر اساس روش پیش‌پرداخت انجام می‌دهند، در حالی که IFRS پیمان‌های بلندمدت را بر اساس روش جریان نقدی انجام می‌دهد.
-
حسابداری ترکیبات تجاری:
استانداردهای حسابداری ترکیبات تجاری را بر اساس روش ادغام کامل انجام می‌دهند، در حالی که IFRS ترکیبات تجاری را بر اساس روش ادغام کامل، روش ادغام نسبی یا روش تجدید ارزیابی انجام می‌دهد.
در مجموع، استانداردهای حسابداری ایران و IFRS در حال نزدیک‌تر شدن به یکدیگر هستند. با این حال، هنوز تفاوت‌های مهمی بین این دو استاندارد وجود دارد که باید توسط شرکت‌ها و حسابداران در نظر گرفته شود.
IFRS چه موضوعاتی را شامل می‌شود؟
استانداردهای IFRS طیف گسترده‌ای از موضوعات را پوشش می‌دهند، از جمله:
-
ترازنامه:
ترازنامه وضعیت مالی یک شرکت در یک زمان خاص را نشان می‌دهد. IFRS نحوه شناسایی و اندازه‌گیری اقلام موجود در ترازنامه را مشخص می‌کند.
-
صورت سود و زیان:
صورت سود و زیان عملکرد مالی یک شرکت را در یک دوره زمانی خاص نشان می‌دهد. IFRS نحوه شناسایی و اندازه‌گیری درآمدها، هزینه‌ها و سود خالص را مشخص می‌کند.
-
صورت جریان نقدی:
صورت جریان نقدی جریان‌های نقدی ورودی و خروجی یک شرکت را در یک دوره زمانی خاص نشان می‌دهد. IFRS نحوه شناسایی و اندازه‌گیری جریان‌های نقدی را مشخص می‌کند.
-
صورت سود و زیان جامع:
صورت سود و زیان جامع عملکرد مالی یک شرکت را در یک دوره زمانی خاص نشان می‌دهد. IFRS نحوه شناسایی و اندازه‌گیری درآمدها، هزینه‌ها، سود خالص و سایر اقلام را مشخص می‌کند.
-
صورت تغییرات در حقوق صاحبان سهام:
صورت تغییرات در حقوق صاحبان سهام تغییرات در حقوق صاحبان سهام یک شرکت را در یک دوره زمانی خاص نشان می‌دهد. IFRS نحوه شناسایی و اندازه‌گیری تغییرات در حقوق صاحبان سهام را مشخص می‌کند.
-
افشاگری‌ها:
IFRS نحوه افشای اطلاعات در صورت‌های مالی را مشخص می‌کند. این اطلاعات شامل توضیحات مربوط به اقلام موجود در صورت‌های مالی، رویدادهای مهم و سایر اطلاعات مرتبط است. علاوه بر این، IFRS استانداردهای خاصی برای موضوعات خاص مانند ترکیبات تجاری، دارایی‌های نامشهود، پیمان‌های بلندمدت و ابزارهای مالی ارائه می‌کند.
در این راستا، استفاده از یک نرم‌افزار مالی مانند نرم افزار سپیدار پیشرفته می‌تواند به طور قابل توجهی فرآیند اجرای حسابداری بین‌المللی را تسهیل نماید. این نرم‌افزارها، به شما این امکان را می‌دهند که با دقت و کارآمدی به تمام استانداردهای IFRS پایبند باشید. با اتخاذ یک نرم‌افزار مالی قدرتمند، می‌توانید به بهبود دقت و شفافیت گزارشگری مالی خود بپردازید و از اشتباهات احتمالی جلوگیری کنید.
همچنین، این نرم‌افزارها به شما امکان مدیریت کاربردی‌تر و موثرتر استانداردهای مالی را می‌دهند. با استفاده از ویژگی‌های پیشرفته مانند اتوماسیون، تحلیل‌های پیشرفته و گزارش‌دهی دقیق‌تر، می‌توانید به سرعت و دقت در فرآیند گزارشگری مالی دست پیدا کنید.
کلام آخر
استانداردهای گزارشگری مالی بین المللی یا IFRS نقش بسیار مهمی در فرآیند گزارشگری مالی شرکت‌ها در سطح جهان ایفا می‌کنند. این استانداردها با ایجاد یک سیستم یکنواخت و قابل مقایسه برای تهیه گزارش‌های مالی، به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا اطلاعات مالی خود را به صورت شفاف و قابل اعتماد منتشر کنند. این امر منجر به افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران، ارتقاء تصمیم‌گیری‌های صحیح و بهبود اطلاعات مالی در محیط کسب‌وکار می‌شود.
